سیمان بنایی، چسبانندهای آبی که در تهیه ملاتهای مختلف رایج در کارهای بنایی از آن استفاده میشود. سیمان بنایی عمدتاً به صورت ملات در سازههای بنایی برای اتصال آجر، سنگ یا بلوک مورد استفاده قرار میگیرد. مخلوطی از یک ماده چسباننده با سایر مواد مناسب است. ماده سیمانی ممکن است یکی از انواع سیمان پرتلند، سیمان پوزولانی، سیمان تفاله آهن گدازی، آهک آبدیده یا آهک آبی باشد. سیمان بنایی از کیلنکر سیمان پرتلند، مواد غیرآلی و مواد آلی تشکیل میشود. مواد غیر آلی عمدتاً پرکنندههایی نظیر سنگ آهک یا خوراک خام آسیاب شده هستند. ملات سیما
پیش از آنکه مصرف سیمان در ایران معمول شود آبگیرهای ایران را با ملات ساروج اندود میکردند. ساروج که از آب آهک و گرد خاکستر اجاق ساخته میشد، دارای خاصیت ملاتهای آبی بود. علت گرفتن و سخت شدن ساروج آن بود که در خاکستر اجاق مقداری سیلیس پوک وجود داشت که با آهک ترکیب شده و به سیلیکات کلسیم تبدیل میشد. با آمدن سیمان پرتلند به ایران، دست اندرکاران عملیات ساختمانی و کارهای بنایی، ملات سیمان باتارد را مصرف میکردند که در آن از سیمان پرتلند، گرد یا خمیر یا دوغاب آهک شکفته و ماسه خاکدار حاوی مقادیر قابل توجه لای و رس استفاده میشد. این ملات بسیاری از نیازمندیهای اجرایی در زمینه کارهای بنایی را یرآورده مینمود. متاسفانه با وجود مشکلاتی که در تامین آهک شکفته پدید آمد و ضعفهایی که در زمینه آموزش و ورود غیر متخصصین به صحنه اجرا حاصل گشت، این ملات به فراموشی سپرده شد. در ایران مبحث ملاتهای مخصوص بنایی و تولید سیمان بنایی با استفاده از یک قسمت سیمان پرتلند و دو قسمت گرد آهک شکفته مطرح شد. سیمان بنایی در ایران برای اولین بار در کارخانه سیمان فارس بر طبق استاندارد ملی تهیه و به شکل صنعتی تولید شد. اما پس از مدتی تولید آن متوقف شد. بعد از شکست اولین تجربه، هیچ کارخانه دیگری به تولید سیمان نپرداخته و علت آن هم این است که هیچ سازمان، نهاد یا وزارتخانه خاصی در این زمینه سیاست گذاری مناسبی را ارائه نداده است.
ماهیت کارهای بنایی شامل ساخت و سازهای غیر بتنی نظیر آجرکاری، سنگ چینی در شالوده و دیوار، کاشی کاری، نماکاری با سنگ و آجرهای نما، سیمان کاری آستر و نما و … را شامل میشود. بنابراین ملات مورد استفاده در این کارها باید دارای قابلیت نگهداری آب در حد مطلوبی باشد و زمان گیرش آن نیز طولانی باشد. این ویژگیها از آن جهت دارای اهمیت است که زمان گیرش ملات حاصل از سیمان بنایی به مراتب طولانیتر از سیمان پرتلند معمولی است. به دلیل قابلیت نگهداری آب در ملات سیمان بنایی عملاً تبخیر از سطح آن در شرایط آب و هوای گرم و خشک کم است. روانی ملات تا مدت زیادی با توجه به این دو ویژگی حفظ میشود و به راحتی میتوان با ملات مربوطه کار کرد. همچنین نیاز به افزایش آب به آن به منظور روان کردن آن در طول زمان، کمتر احساس میشود، بنابراین مصرف کننده مجبور نیست با سیمانی که به مرحله گیرش رسیده، کار کند. در عمل این ملات دچار کاهش مقاومت و دوام در اجرا نشده و با وجود مقاومت نسبتاً کم این ملات، در نهایت دارای مقاومت بیشتری از سایر ملاتهای حاوی سیمان پرتلند خواهد بود. در بسیاری از نقاط کشور از آجرهای فشاری معمولی استفاده میشود که بیش از ۳۰ درصد آب به خود جذب میکنند و نیاز به ملاتهایی با قابلیت نگهداری آب زیاد دارند. بنابراین ملات حاوی سیمان بنایی با داشتن قابلیت نگهداری آب، تنها ملات مناسب برای استفاده از این نوع آجرها است.
تولید سیمان بنایی مانند سایر سیمانهای آمیخته برای کارخانههای تولید کننده، از نظر اقتصادی سودمند است. بدون تولید کلینکر اضافی باعث افزایش ۳۰ درصدی تولید میشود و ارزش افزوده تولید کارخانجات سیمان بالا میرود، زیرا در تولید سیمان بنایی کلینکر کمتری مصرف شده که با کاهش مصرف کلینکر، سود کارخانجات سیمان افزایش مییابد.
قیمت سیمان بنایی در دنیا معمولاً حدود نصف سیمان پرتلند یا کمتر است. بنابراین کارهای بنایی با آن، نسبت به سیمان پرتلند به مراتب ارزانتر تمام میشود. ضمن این که گاه لازم نیست برای دست یابی به چسبندگی کافی مقدار سیمان در آن را افزایش داد. حتی از نظر میزان مصرف هم میتواند موجب صرفه جویی و کاهش هزینه شود. لازم به ذکر است که اکثر کارخانههای تولید کننده این سیمان فرمول خاص خود را برای ساختن این سیمان رعایت کرده و منتشر نمیکنند.
در حوزه مصرف، بررسی آمارها نشان میدهد که حداقل ۱۵ درصد از سیمان تولیدی کشور صرف کارهای بنایی میشود. چنانچه به عنوان نمونه از سیمان آمیخته ۳۰ درصد جایگزین، برای کارهای بنایی استفاده شود سالانه در حدود ۲/۱ میلیون تن افزایش تولید سیمان از بابت تولید سیمان آمیخته، ۳۰ درصد برای کارهای بنایی عاید کشور میشود.
در حوزه توزیع نیز در صورتی که سیمان در دو بخش مصرف عمومی فقط از نوع سیمان بنایی و سیمان بخش سازه و قطعه سازی نیز از گروه سیمانهای با کیفیت تولید و عرضه شود، میتواند به برطرف شدن بخشی از مشکلات فعلی بازار سیان کمک کند. زیرا به خاطر عدم امکان مصرف این نوع سیمان در بخش سازه، تولید این نوع سیمان باعث ساماندهی مصرف سیمان در این بخش شده و بخش قابل توجهی از جابجایی سیمان بین بخشهای مختلف از بین میرود.
برای این که بتوانیم برنامه ریزی درستی در زمینه طراحی و اجرای ساختمان داشته باشیم باید با دقت راهنمای ساخت ساختمان از صفر تا صد بخوانید و طبق دستورالعمل مشخص آنان عمل کنیم. آجر چیست؟ سوالی پر تکرار در زمینه صنعت ساخت و ساز است که باید با توجه به نظر کارشناسان سایت تداوم تجارت زینو به بررسی آن بپردازید. سیمان چیست و چه کاربردی دارد؟ از سوالاتی ست که ذهن بسیاری از کارفرمایان را به خود مشغول کرده است و به تجزیه و تحلیل ویژگی های مختلف و نقش اساسی آن می پردازد.